Blokkade distributiecentrum van Colruyt na de weigering om boeren toegang tot grond te garanderen
Boerenorganisaties FUGEA en BOERENFORUM gaan samen met RéSAP (Réseau de Soutien à l’Agriculture Paysanne) op woensdag 21 december naar Ollignies om het logistieke centrum van Colruyt te blokkeren.
Even samenvatten: Colruyt heeft via Colim al meer dan 175 ha landbouwgrond verworven. Na de verschillende bewustmakingsacties die de afgelopen maanden bij de consumenten zijn gehouden, werden FUGEA, BOERENFORUM en RéSAP op 20 oktober door de supermarkt ontvangen. We spraken af om een tweede vergadering te beleggen. Maar de Colruyt groep heeft het gesprek stopgezet, met name over de kwestie van pachtzekerheid voor de boeren op hun landbouwgronden.
Het is ondenkbaar dat Colruyt bepaalde projecten “duurzaam” kan noemen als dit gepaard gaan met onzekere seizoenscontracten voor de boeren in plaats van degelijke pachtcontracten. De pachtovereenkomst en -wetgeving garanderen een aantal basisbehoeften:
– De mogelijkheid om de bedrijfsvoering op lange termijn te plannen (dit is nodig om duurzaam te kunnen boeren: grasgevoerde dieren, agroforestry, voederautonomie, bodembeschermende landbouw, enz;
– Financiële zekerheid (om de investeringen te kunnen afschrijven);
– Vrijheid van teelt;
– Vrijheid van afzet (geen verplichting tot contractteelt).
Onze boerenorganisaties vragen enkel dat de door Colruyt gewenste partnerschappen worden opgebouwd met inachtneming van duurzame en langdurige pachtcontracten. Wij tolereren geen vormen van verticale integratie die boeren herleidt tot schijnzelfstandigen.
Vincent Delobel (Raad van Bestuur FUGEA) merkt op: “Er zal geen sociale vrede op het platteland zijn zonder degelijke pachtcontracten. Er is geen plaats voor feodalisme in onze sector. Het pachtcontract is voor de boer en boerin historisch en juridisch belangrijk in de huidige onevenwichtige machtsverhoudingen met de grondeigenaars.”
In november lanceerde minister van Landbouw Willy Borsus de Assises de la Terre (grondconferenties in Wallonië) om oplossingen te vinden om onze landbouwers te helpen met de huidige problematiek van de toegang tot grond. Colruyt heeft daarop besloten zich afzijdig te houden en verder een systeem van seizoenspacht uit te werken met de landbouwers. Wordt Colruyt goedkoper dankzij landroof?
Ten slotte eisen we ook dat Colruyt zijn grondaankoopbeleid, dat bijdraagt tot serieuze prijsstijging van landbouwgrond, herziet en dat Colruyt (en aanverwante ondernemingen) uit de status van actieve landbouwer stapt: “Colruyt wil met hun landbouwvennootschap ook steun uit de tweede pijler van het GLB opstrijken. Het is totaal onverantwoord dat een supermarktketen naast het land ook de steun voor de boeren inpikt” zegt Wim Moyaert (coördinator BOERENFORUM). “Verder willen we ook het pacht-misbruik aanklagen: vanuit hun status als landbouwer omzeilen ze de pachtwetgeving via seizoenspacht”.
Philippe Duvivier, voorzitter van FUGEA
Wim Moyaert, coördinator van BOERENFORUM
Contacten
- Wim Moyaert (coördinator BOERENFORUM) : 0494/62.44.25
- Philippe Duvivier (voorzitter van FUGEA): 0491/56.33.86
- Thomas Huyberechts (medewerker FUGEA): 0499/88.33.93
- Hugues Falys (woordvoerder): 0497/61.64.14
LEES MEER :
Pachtafspraken moeten altijd uitgaan van de grootst mogelijke zekerheid voor de pachter op de langst mogelijke continuïteit van zijn bedrijf.
De samenleving moet inzien dat de verpachting van landbouwgronden de basis is van haar voedselzekerheid. De niet-boerenbevolking put hieruit haar mogelijkheden om andere, fysiek vaak veel minder belastende en financieel vaak veel beter betaalde beroepsactiviteiten uit te oefenen. Het feit dat boer en boerin met grote en langdurige zekerheid gronden kunnen uitbaten die zij niet zelf moeten financieren, maar tegen een lage prijs kunnen pachten, maakt dat zij kapitaal op een andere manier in hun landbouwbedrijf kunnen inzetten, bv voor arbeidsbesparende mechanisatie, en op die manier de samenleving van betaalbaar voedsel kunnen voorzien.
Eigenaars die gronden verpachten krijgen een lage jaarlijkse vergoeding, en kunnen niet mee beslissen hoe de gronden worden uitgebaat of wie de volgende uitbater zal zijn als de huidige pachter afstand doet van zijn bedrijf. Maar ze beschikken met de pachtgronden waarvan zij eigenaar zijn nog steeds – zoals dat altijd al het geval is geweest – over een volstrekt veilige en waardevaste belegging van (een deel van) hun vermogen.
Op de gebruikelijke pacht in negenjarige periodes zijn in de actuele pachtwet een aantal uitzonderingen voorzien. Deze uitzonderingen moeten eveneens gezien worden in het licht van de zekerheid die de pachtwet moet bieden inzake langdurige continuïteit van het landbouwbedrijf.
Een van die uitzonderingen is de seizoenpacht. De seizoenpacht is expliciet bedoeld voor uitzonderlijke omstandigheden waarin de pachter (of de boer die eigen grond bebouwt en deze doorgeeft in seizoenpacht) niet in staat is om in het komende seizoen het betreffende perceel zelf te betelen, en het gebruik ervan doorgeeft aan een andere boer zodat het perceel goed onderhouden blijft en een nuttig gebruik kent.
De redenen om met een collega een seizoenpacht af te sluiten zijn legio : omstandigheden i.v.m. gezondheidsproblemen, tijdelijk minder werkers op het bedrijf, overlijden van de uitbater van een landbouwbedrijf terwijl de opvolger nog school loopt, rampen (opruimen veestapel n.a.v. besmettelijke ziekte, vernieling van stallen of schuren door storm of brand) waardoor de bedrijfsuitbating tijdelijk geheel anders verloopt, … Enzovoort.
De bedoelingen van de wetgever zijn in elk geval duidelijk, en deze bedoelingen laten geen ander besluit toe dan dat seizoenpacht enkel kan worden afgesloten tussen boer•inn•en en tuinders die daadwerkelijk allebei een land- of tuinbouwbedrijf uitbaten : de exploitant die de grond in seizoenpacht afstaat
– dient zelf landbouwer te zijn;
– geeft de grond in gebruik voor minder dan een jaar en voor een bepaalde teelt;
– dient zelf de bodembewerking en de bemesting uit te voeren.
Wellicht weet niet elke eigenaar van landbouwgrond dat deze regeling enkel mogelijk is tussen landbouwers onderling. Vermoedelijk zijn er particuliere, kleine grondbezitters die te goeder trouw veronderstellen dat dit ook voor eigenaars een mogelijkheid is om tijdelijk een meer definitieve regeling nog wat uit te stellen (bv onverdeeldheid van een erfgoed).
Maar wie constructies opzet om een verpachter of verpachtende instantie ten onrechte de schijn te geven landbouwer te zijn, heeft weet van deze voorwaarde m.b.t. seizoenpachten, en weet dus ook heel goed dat dit een omzeiling is van de pachtwet.
Het door verpachten via cultuurcontracten aan hogere prijzen en het opzetten van valse landbouwvennootschappen om de pachtwet te omzeilen moet worden tegengegaan. In plaats daarvan moet ruilpacht onder boer.inn.en gestimuleerd worden. Dit kan leiden tot meer samenwerking tussen boer·inn·en en is goed voor de biodiversiteit en de kwaliteit van de grond.
boerenforum.wordpress.com 